Yem Bitkilerinin Kraliçesi Yoncanın Uydudan Takibi
(Medicago sativa L.)
Yonca, Dünya’ da en çok yetiştirilen, baklagiller familyasından, gerek yeşil ot gerekse kuru ot olarak değerlendirilebilen, çok yıllık bir serin mevsim yem bitkisidir.
İyi besleme özelliği ve yüksek veriminden dolayı yem bitkilerinin kraliçesi olarak adlandırılır ve tarımı en fazla yapılan yem bitkisi olma özeliğine sahiptir. Şüphesiz bu önemini; adaptasyonunun yüksek olması, besleme değerinin yüksek olması, iklim koşullarına dayanıklı olması gibi özelliklerinden almaktadır. Bununla beraber selüloz içeriğinin düşük olması nedeniyle de daha kolay sindirim özelliği göstermektedir.
Genel olarak yonca bitkisinin aksamlarını inceleyelim.
Yoncanın yem bitkilerine nazaran sergilemiş olduğu değerli özelliklerinin merkezinde yer alan temel etken kök sistemidir. Köklerin gevşek topraklarda yılda yaklaşık 180 cm büyüme gösterdiği ifade edilmektedir. Bu özelliği ile de toprağın neminden ve besin maddelerinden kolayca yararlanabilmektedir. Baklagil yem bitkisi olması nedeniyle köklerindeki yumrucuklar ile toprakta fazla miktarda azot biriktirmektedir. Kendinden sonra gelen bitkinin verimini, organik madde oranını, su tutma kapasitesini artırır. Toprağın yapısını iyileştirir, toprağa besin elementi kazandırır. Mikroorganizma faaliyetlerini artırırken toprak yüzeyinin kaymak bağlamasını engeller.
Salkım şeklinde çiçekleri olan yoncanın helezonik meyveleri içerisinde böbrek şekline benzeyen tohumlar gelişmektedir. Her meyvenin içerisinde ortalama 5-6 adet tohum bulunmakta ve renkleri donuk sarıdan esmer kahverengiye kadar değişmektedir.
İklim ve Toprak İsteği
Yonca bitkisi, ılık ve nemli yerleri sever. Ülkemizde sulanan alanlarda yetiştirildiği gibi kıraç şartlarda da tarımı yapılmaktadır. Toprak yönünden fazla seçici değildir. Ancak derin, nemli, sulanabilir ve su birikimi olmayan nötr topraklarda iyi gelişir.
Toprak Hazırlığı ve Ekim
Tohumlarının küçük olması nedeniyle ekilecek tarlada toprak hazırlığı çok iyi yapılmalıdır. Toprak tam tavında derince sürülmeli, kesek kalmayacak şekilde diskaro ve tırmık çekilerek iyice ufalanmalıdır. Yağış ve sulama sularının birikerek kaymak tabakası oluşturmaması için toprak iyi biçimde tesviye edilmelidir. Tohum yatağı sert, yabancı otlardan temizlenmiş olmalı ve toprak nemli olmalıdır.
Görselde Agrovisio uygulaması ile takibi yapılan, 500 dekar büyüklüğünde bir yonca tarlasının erken dönemde ilk çıkışlarını görüyoruz. Sarı renkli kısımlar çıkışların başladığını, kırmızı alanlar toprağı ifade etmektedir. Bitkinin yeşil aksamı arttıkça (boylandıkça) renk yeşile dönecektir.
Sulama
Yonca bitkisi kökleri derine inebilen bir bitki olması nedeniyle kurağa dayanıklılığı yüksek ancak sulu şartlarda da verimi fazlalaşan bir bitkidir. Yoncanın vejetasyon döneminde yağışı az olan bölgelerde yeter seviyede özellikle sulama yapılması gerekmektedir.
Gübreleme
Yonca, topraktan fazla miktarda besin maddesi kaldıran bir bitkidir. Ekim öncesinde veya ekimde yapılacak fosforlu gübre uygulaması, verimi uzun yıllar olumlu yönde etkilemektedir. Gübreler ekim esnasında tohumun yanına bant şeklinde verilmelidir.
Görselde aynı tarlaya ait, center pivot sulama yapılarak yetiştirilen yonca tarlası; ilerleyen dönemde sağlıklı bir gelişim göstermiştir. Yan tarafındaki tarla ise yine aynı zamanlarda ekilen, aynı büyüklükte ve aynı sistemle sulanan bir yonca tarla olmasına rağmen örnek tarlamız kadar homojen gelişim göstermediğini görüyoruz.
Hasat
Ot üretimi için biçim zamanı, verim ve kalite birlikte düşünülerek ayarlanmalıdır. Çiçeklenmenin başlangıç dönemi genel olarak ideal biçim dönemi olarak kabul edilir. Biçilen ot tarlada zaman zaman ters düz edilerek kısa sürede kurutulmalıdır.
Ot üretimi için ekilmiş tarlalardan tohum alınmak istenirse, ilk biçim ot üretimi için yapılmalı, ikinci biçim tohuma bırakılmalıdır. Tohum için hasat, meyvelerin büyük bir kısmı esmerleştikten sonra yapılmalıdır. Üretilen tohumluklar iyice kurutulduktan sonra depolanmalıdır.
Agrovisio platformu ile bitkinizin hasat olgunluğuna ulaşıp ulaşmadığını ve biçimleri de Agrovisio uygulamasından takip edebilirsiniz.
Gelişim durumu grafikleri ile yıllar bazında sezonları karşılaştırabilir, verim tahminleri yapabilirsiniz.
Bu haftaki yazımızda yem bitkilerinin kraliçesi olan yonca bitkisinin uydu görüntüleri ile takibinden bahsettik. Sizler de yetiştiricilik yaptığınız tarlanızın üretim sezonunu takip etmek, gelişim geriliklerini erkenden fark etmek ve artan üretim girdilerini minimum seviyeye indirebilmek için Agrovisio web ve mobil platformlarını kullanabilirsiniz.
REFERANS
Adana İl Tarım ve Orman Müdürlüğü
https://adana.tarimorman.gov.tr/Belgeler/Yayinlarimiz/yem_bitkileri.pdf
Dr. Öğr. Üyesi Ömer Süha USLU, Zir. Yük. Müh. Mustafa KAYA, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü, Yonca, Yem Bitkilerinin Kraliçesi
0 Comments