Kanola (Brasicca napus Oleifera sp.), danesinde bulunan %38-50 yağ ve %16-24 protein ile önemli bir yağ bitkisi olması nedeniyle dünya bitkisel yağ tüketimi sıralamasında Palm ve Soya yağından sonra 3. sırada yer alır. Küspesinde bulunan %38-40 protein miktarı ile tohumlarından yağ çıkarıldıktan sonra önemli bir hayvan yemi niteliğindedir.

İlkbaharda ilk çiçek açan kültür bitkisi olması nedeniyle de arıcılık açısından nektar ve polen sağlamasıyla büyük önem taşımaktadır. Bu sebeplerden Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından prim ödenen bitkiler arasındadır.

Toprak Hazırlığı Nasıl Olmalıdır?

Kanola tohumu çok küçük ve toprak yüzeyine çıkış gücü düşük olduğundan tohum yatağının iyi hazırlanması gerekiyor. Özellikle öncesinde hububat yetiştiriciliği yapılmışsa pulluk ile sürüm yapılarak anız toprağın altına gömülür. Gerekirse ekimden önce ve sonra toprağın yüzeyinin düzgün olması ve bastırılması için merdane çekilmelidir.

Kanola yetiştirilirken doğru ekim zamanının tercihi mühim. Ekim zamanı toprak ısısı ile yakından ilişkilidir. Çimlenmenin iyi olabilmesi için toprak ısısı en az 10-12 derece olmalıdır. Eylül ve ekim ayı içerisinde düşecek yağışlar toprağa ekilen kanola tohumlarının çıkmasına yardımcı olacaktır. Bu şekilde iyi çıkış yapan kanola bitkileri kışa 4-6 yaprak arasında girer ve kuvvetli bir kök sistemi geliştirerek soğuktan zarar görmez. Eğer ekim zamanı kasım ayına sarkarsa genç fidelerin göreceği zarar çiftçilerimizin zararına yansıyacaktır. Bu nedenle kanola ekiminde geç kalınmamalıdır.

Gübreleme

Gübre isteği bakımından kanaatkâr bir bitki olan kanola saf madde olarak dekara 15-20kg Azot, 8kg Fosfor ve 6-7 kg Potasyum tüketir. Kanola, yetişme döneminde kükürt besin maddesine daha fazla ihtiyaç duyduğundan üstten gübrelemelerde mutlaka sülfatlı ya da kükürtlü azot kullanılmasında fayda vardır. Toprak analizi yaptırılmalı ve sonuçlara göre gübreler ekimle beraber verilmelidir.

Sulama  

Kanola ekim zamanında genellikle toprakta nem olmadığı için hem uygun tohum yatağını hazırlayabilmek hem de çıkışı garantilemek için tarla sulanmalıdır. Buna rağmen kanola tohumları oldukça küçük olduğu için yüzlek ekimden dolayı tohumlar çimlenemiyorsa veya kaymak tabakası oluşmuş ise mutlaka sulama yapılıp zamanında çıkış sağlanmalıdır. Yağışların yetersiz kalındığı zamanlarda yine sulama ile desteklenmektedir.

Hasat ve Depolama

Kanola hasadı kanola tablası olan biçerdöver ile yapılır. Kanola hasat zamanına geldiğinde bitkilerin sap, yaprak ve kapsülleri tamamen kuruyup sararır, sarı bir renk oluşur. Tohum kahverengine dönüşmüşse hasat zamanı gelmiş demektir. Hasatta bitkilerin tam olgunlaşması beklenirse alt kapsüllerde çatlama ve dökülmeler görülür. Ürün içeresinde yaş ot tohumları ve bitki parçaları oranı yükselir ise yağ oranı düşer. Ayrıca ürün kuru ambarlarda depolanmadığında çok çabuk kızışma olur ve küflenir.

Şimdide kanola bitkisinin uydudan görünüşlerini inceleyelim.

Görselde İstanbul Silivri’ de bulunan bir kanola tarlasını görüyoruz. 28 Mart tarihli görüntüde henüz çiçeklerini açmadığını ve yeşil aksamın sıklığını görüyoruz.

Görsel 2’de de aynı tarlanın 27 Nisan tarihindeki durumunu görüyoruz. Kanola bitkisinin tarlanın ortasından başlayarak çiçeklenmeye başladığı bilgisini ediniyoruz.

Görsel 3’te de aynı tarlanın 7 Mayıs tarihindeki durumunu görüyoruz. Bu tarihte tarlanın tamamı çiçek açmış, tarla sapsarı olmuştur. Uydu görüntülerine ise koyu yeşil renkten açık yeşile doğru dönen bir renk dizisi şeklinde görünmektedir.

Görsel 4’te ise Edirne ilimizde geniş alanlarda yetiştiriciliği yapılan kanola bitkisinin bir mahalledeki genel görünüşünü görmekteyiz. Çiçeklerini açan kanola tarlaları uydudan da kendilerini gözle seçilir halde gösteriyor.

Kanola tarımında çiftçilerimizin birim alandan daha yüksek verim elde etmeleri ve kazançlarını artırmaları belirttiğimiz yetiştirme tekniği esaslarını tam olarak uygulamalarına bağlıdır. Bu teknikleri uygularken de tarlanın sürekli takibi büyük önem taşımaktadır. Bu iş için Agrovisio her daim yanınızda, sağ kolunuz olarak hizmet vermektedir. İlk tarlanızı ücretsiz ekleyerek platformu deneyebilirsiniz.

Ürününüz bol, kazancınız bereketli, uydudan takibiniz bizimle olsun 🙂

Referanslar

[1] https://konya.tarimorman.gov.tr/Belgeler/liflet/kanolatarimi.pdf

[2] https://arastirma.tarimorman.gov.tr/ktae/Belgeler/brosurler/Kanola

[3] https://arastirma.tarimorman.gov.tr/ttae/Sayfalar/Detay.aspx?SayfaId=80

[4] https://tarfin.com/blog/kanola-yetistiriciligi-nasil-yapilir

[5] https://www.cropscience.bayer.com.tr/turkiye/tarim-haberleri/kanola-ekimi.html